Mandala to w sanskrycie koło lub łuk – jeden z najpiękniejszych symboli, łączący się z nieprzebranym bogactwem znaczeń. Trudno o bardziej adekwatny podtytuł dla ostatniej książki wielkiego włoskiego pisarza. Rozpisana jest ona na kręgi, wśród których, razem z autorem i jego bohaterami, poszukujemy odpowiedzi na najważniejsze życiowe pytania.
Mimoza w marcu wszechobecna jest we Włoszech, gdzie od lat kojarzy się ją z Dniem Kobiet. Zapach, jaki roztaczają jej żółte kwiaty, charakterystyczny jest dla malowniczej Czarnogóry, dla Greków zaś od wieków symbolizuje ona powrót do czystości i niewinności. U nas o mimozie najpiękniej pisał Julian Tuwim, a wielu kojarzy ją ze wstydliwością i delikatnością. Czy oby jednak na pewno chodzi o tę samą mimozę?
Legendarna grecka gościnność objawiła mi się najpełniej pewnego gorącego dnia, kiedy miałam ochotę wydziedziczyć obie moje córki, oddać je ojcu i uciec od nich jak najdalej.
Nad słonecznym zwykle Rzymem wiszą ciężkie, nabrzmiałe deszczem chmury. Rączka mojej córeczki wsuwa się w moją dłoń, a małe nóżki przebierają w miejscu z ekscytacji. – Mamo, czy to dziś pojedziemy windą do nieba?
Na okładce polskiego wydania Bólu Zerui Shalev widoczna jest zgięta w pół kobieta pracująca w polu. W jej skórę wbijają się źdźbła słomy. Wyobrażam sobie, że parzy ją także nieznające litości izraelskie słońce, które wysusza do cna, pozostawiając zgliszcza. Jednak lektura tej pełnej emocji powieści sprawia też, że czujemy w sercu bolesne ukłucie igiełek lodu.
Róża – rzeczownik, na przykładzie którego wielu z nas uczyło się łacińskiej pierwszej deklinacji. Królowa kwiatów, która od zarania dziejów uwodziła ludzi. Symbol Izydy i Afrodyty, wyrafinowany smakołyk, podarunek i panaceum. Jakie jeszcze tajemnice skrywa zalotna róża?
Ileż przyjaźni nie wytrzymało próby wspólnego podróżowania, ileż związków rozpadło się po dalszych i bliższych wojażach, podczas których nie tylko odkrywało się nowe zakątki świata, ale także bolesne prawdy o towarzyszach drogi? Wędrówka z nimi ukazywała nam w nowym świetle ich cechy dobre i złe, weryfikowała postawy, sprawdzała więzi. Mało który kompan wychodzi z tej próby zwycięsko, a już na pewno nie z klasą porównywalną do Sándora Máraiego.
Márai w posłowiu do tego niezwykłej urody tekstu – bo trudno jest mi go nazwać powieścią – dziękuje Homerowi. Gdyby żył, powiedziałabym mu, że i Homer powinien dziękować jemu.
Gdy po raz pierwszy przysiadłam na malowanej andaluzyjskiej ławie, mało co w moim życiu układało się tak, jak bym chciała. Pamiętam nadal to uczucie: palącego wstydu, nieznośnego wyrzutu sumienia. Dziś jednak zapraszam, abyś usiadł obok mnie.
W Grasse najbardziej zachwyca nabożne wręcz skupienie na zmyśle, który wielu z nas zupełnie zaniedbuje. Nagle odkrywamy, że poza oczami, poza dłońmi, poza ustami mamy także nos, którym możemy poznawać świat, jego historie i tajemnice. Dodajcie do tego pola lawendy, uprawy róż i jaśminu, liczne tarasy widokowe i zapach morskiej bryzy. To właśnie, proszę Państwa, jest Grasse.
